ผู้พิทักษ์รัติกาลแห่งต้าฟง - บทที่ 38 กวีนิพนธ์
“หากหยางจื่อเชียนไม่เดินทางไปยังชิงโจว เขาอาจถูกผลักดันให้ทำงานนี้” จางเซิ่นกล่าว
“ในหมู่พวกเราเขาเชี่ยวชาญเรื่องนี้ที่สุด”
ลมจากภูเขาที่พัดเขาสู่ห้องของเฉินไท่ทำให้เครายาวๆ ของเขาไหวตามลม เขายิ้มและกล่าว “เกรงว่าพี่ชายข้าเหมาะที่จะเป็นข้าราชการในราชสำนักมากกว่าข้า”
“ตาเฒ่าไร้ประโยชน์ เจ้ากำลังเยาะเย้ยที่ข้าผลักภาระให้ผู้อื่นอยู่เช่นนั้นหรือ” จางเซิ่นไม่ได้โกรธเคืองทว่าเขากล่าวด้วยท่าทางนักเลง
“เชิญตามสบาย ผู้เฒ่าอย่างข้าจะคอยสดับรับฟัง”
เมื่อเห็นว่ามีการทะเลาะวิวาทเกิดขึ้นอีกครั้ง เด็กรับใช้ของจางเซิ่นจึงก้มศีรษะเข้าไปอย่างรวดเร็วพร้อมกล่าว “นายท่าน ศิษย์ของท่าน สวี่ฉือจิ้วมาถึงแล้วขอรับ”
‘สวี่ฉือจิ้วงั้นหรือ เขามาทำอะไรที่นี่ คำพูดของยอดนักปราชญ์ได้รับการคัดลอกครบทั้งสามร้อยครั้งเสร็จแล้วงั้นหรือ’ จางเซิ่นพยักหน้ารับ
“เชิญเขาเข้ามา”
เมื่อเด็กรับใช้เดินจากไป จางเซิ่นเหลือบมองไปยังเฉินไท่ที่อยู่อีกฝั่งหนึ่งของกระดานหมากรุกพร้อมกับหัวเราะเหอะๆ “ท่านผู้เฒ่าเพิ่งจะรับศิษย์ใหม่เข้ามา เขาซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องของสวี่ฉือจิ้ว และยังเป็นผู้เขียนบทกวีที่ทำให้โลกตะลึง”
หลี่มู่ไป๋กล่าวเสริมโดยพลัน “เช่นนั้นก็เป็นศิษย์ของข้าด้วย”
เฉินไท่เหลือบมองคนแซ่จางและคนแซ่หลี่ จากนั้นก็เกิดแรงบันดาลใจขึ้น “บทกวีนั้น ‘ทางข้างหน้าไม่กังวลไร้คนรู้ใจ ในใต้หล้าไม่มีผู้ใดไม่รู้จักท่าน’ สิหนา?”
จากนั้นหลี่มู่ไป๋กับจางเซิ่นจึงหัวเราะออกมา
“ฮ่าๆๆ…” เฉินไท่หัวเราะเสียงดังพร้อมพยักหน้าให้กับสหายสนิททั้งสอง
“เจ้าหัวเราะอะไร”
“ข้าหัวเราะเพราะพวกเจ้าถูกชื่อเสียงลาภยศตบตา โอ้ และความริษยา” เฉินไท่หุบยิ้ม เขาตักเตือนปนเยาะเย้ย
“ชื่อของหยางจื่อเชียนจะถูกส่งต่อไปยังคนรุ่นหลัง เป็นเพราะบทกวีนี้ ช่างน่าอิจฉาเสียจริง แต่เจ้าสองคนไม่คิดเช่นนั้น บทกวีที่ดีนั้นหาได้ยาก และนักปราชญ์หลายคนก็มีกวีนิพนธ์ดีๆ เพียงไม่กี่บทในช่วงชีวิตของพวกเขา การได้มีชื่อบันทึกลงในประวัติศาสตร์นั้นจึงยิ่งหายากเข้าไปอีก”
“ประพันธ์บทกวี ‘ทางข้างหน้าไม่กังวลไร้คนรู้ใจ ในใต้หล้าไม่มีผู้ใดไม่รู้จักท่าน’ เป็นผลงานชิ้นเอก ข้ามีความสุขที่ได้ยินมัน และยังหวังว่าจะมีกวีนิพนธ์อีกสักหนึ่งบท ไม่สิ สองบท เพื่อเจ้าทั้งสองจะได้มีชื่อเสียงคงอยู่ตลอดไปด้วยกันอย่างนั้นหรือ”
“หากใส่ใจชื่อเสียงลาภยศมากจนเกินไป เมื่อเวลาผ่านไป ความชอบธรรมของพวกเจ้าจะดำรงอยู่ได้อย่างไร”
คำเหน็บแนมทำให้หลี่มู่ไป๋และจางเซิ่นรู้สึกอับอายเล็กน้อย
‘ในใจข้ารู้ดีว่าสิ่งที่เฉินไท่พูดมาดูสมเหตุสมผล ประโยคอันไพเราะจากบทกวีที่สืบทอดกันมาหลายยุคหลายสมัย เป็นเรื่องที่ใครก็ทำได้ ยิ่งไปกว่านั้นอีกฝ่ายไม่ใช่ปัญญาชน ดังนั้นมันจึงเป็นลิขิตจากสวรรค์สำหรับกวีนิพนธ์ที่แต่งขึ้นและยังกลายเป็นผลงานชิ้นเอก มันเป็นเรื่องเพ้อฝันเกินไปที่จะคาดหวังให้ผู้อยู่ใต้บังคับบัญชาถ่ายทอดบทกวีดีๆ ออกมา และให้พวกเขาทิ้งชื่อเสียงที่ดีเอาไว้ในประวัติศาสตร์’
“สิ่งที่โย้วผิงพูดนั้นล้วนเป็นความจริง” ทั้งสองกล่าวออกมาด้วยน้ำเสียงอันหนักแน่น
“นักปราชญ์ทั้งสามผู้เป็นอมตะ ต่อให้อยากมีชื่อเสียงในประวัติศาสตร์สู่คนรุ่นหลังเพียงใด อย่างไรก็ควรเดินไปอย่างซื่อสัตย์และเที่ยงตรง ไม่ใช่ทางลัดอย่างที่ข้าทั้งสองพลาดมาแล้ว”
“ไม่มีอะไรดีไปกว่าการทำผิดพลาดและแก้ไข การทำความดีคือสิ่งที่ดีที่สุด” เฉินไท่พยักหน้าเล็กน้อย
หลังจากนั้นครู่หนึ่ง เด็กรับใช้จึงพาสวี่ชีอันและสวี่ซินเหนียนเข้าไปยังห้องรับรองอันหรูหรา
ทั้งคู่คำนับพร้อมกัน “ศิษย์เคยพบท่านอาจารย์มาแล้ว”
หลี่มู่ไป๋และจางเซิ่นสบตากันชั่วขณะ ทั้งคู่รู้สึกประหลาดใจพร้อมชื่นชมยินดีกับการมาถึงของสวี่ชีอัน
“นั่งก่อนสิ!” จางเซิ่นกล่าว
“หนิงเยี่ยน เจ้ามาที่สำนักเพราะมีบทกวีอันแสนไพเราะมาให้อาจารย์ชื่นชมอย่างนั้นหรือ” หลี่มู่ไป๋กล่าวหยั่งเชิง
สวี่ชีอันส่ายหัวและกล่าว “ศิษย์มาที่นี่เพราะมีเรื่องจะขอร้อง”
“ว่ามาเถิด ไม่ต้องเกรงใจ”
สวี่ชีอันบอกอาจารย์ทั้งสองถึงความตั้งใจของเขา ทว่าเขากลับปกปิดเรื่องการแก้แค้นต่อรองเจ้ากรมของกรมการคลัง เขากล่าวเพียงแค่ผู้บงการที่อยู่เบื้องหลังของคดีเงินภาษีอาจเป็นรองเจ้ากรมโจว และหากอีกฝ่ายประสบปัญหาในการตรวจสอบข้าราชสำนัก เขาจะแก้แค้นสกุลสวี่อย่างแน่นอน
“เรื่องนี้…” หลี่มู่ไป๋เหลือบมองไปที่จางเซิ่นด้วยสีหน้าลำบากใจและกล่าวออกมาอย่างสิ้นหวัง “ทางสำนักห้ามบุคคลภายนอกเข้าพัก นี่เป็นกฎ”
พวกปัญญาชนยึดถือในกฎข้อบังคับอย่างเคร่งครัด
สวี่ชีอันถามในขณะที่กำลังฟังสวี่ซินเหนียนกล่าว “องค์หญิงใหญ่ก็เคยประทับที่สำนักเป็นครั้งคราว”
จางเซิ่นส่ายหัว “ตัวตนขององค์หญิงใหญ่เป็นผู้ใด”
สวี่ซินเหนียนพยักหน้า “สำนักห้ามไม่ให้บุคคลภายนอกเข้าพัก นอกเสียจากราชวงศ์”
เหอะ! ชายหนุ่มผู้นี้ตกตะลึงจนพูดไม่ออกเช่นเคย
ในขณะนั้นปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ทั้งสามที่อยู่ในเหตุการณ์ก็หัวเราะออกมา
สวี่ชีอันเกือบจะหัวเราะออกมาด้วย ทว่าคำพูดเสียดสีของเอ้อร์หลางยังเฉียบคมไม่น้อย
หลี่มู่ไป๋ส่ายหัว “พี่จิ่นเหยียน ศิษย์ของท่านผู้นี้ ข้าหวังว่าเขาจะก้าวสู่อนาคตอันรุ่งเรืองในชีวิต”
‘น่าหวาดผวายิ่งนัก…’ จางเซิ่นกระตุกมุมปาก
มีเพียงเฉินไท่เท่านั้นที่มองสวี่ชีอันด้วยรอยยิ้ม ในเวลานั้นเขาขัดจังหวะและกล่าว
“เจ้าคือสวี่หนิงเยี่ยนงั้นหรือ”
“เป็นนักเรียนขอรับ” สวี่ชีอันแสร้งทำเป็นปัญญาชนในขณะที่ยังสวมเสื้อผ้าของปัญญาชนลัทธิขงจื๊ออยู่
“ได้ยินมาว่าเจ้ามีพรสวรรค์ด้านกวีนิพนธ์ ถ้าเช่นนั้นหากเจ้าสามารถแต่งบทกวีที่ทำให้พวกข้าทั้งสามประทับใจได้ ผู้เฒ่าอย่างข้าจะเป็นคนรับผิดชอบให้สมาชิกผู้หญิงของสกุลสวี่เข้าพักอยู่ที่สำนักได้ชั่วคราว และจะคอยดูแลไม่ให้ขาดตกบกพร่องแต่อย่างใด”
การอนุญาตให้สมาชิกผู้หญิงของสกุลสวี่พำนักไม่ใช่ประเด็นสำคัญเท่ากับประโยคสุดท้ายที่พวกเขาจะดูแลพวกนางอย่างไม่ให้ขาดตกบกพร่อง
และนี่คือจุดประสงค์ของคู่พี่น้องสกุลสวี่ที่มายังที่แห่งนี้
สีหน้าของสวี่ซินเหนียนดูพอใจขึ้นมาเล็กน้อย จากนั้นจึงหันมองไปยังลูกพี่ลูกน้องของเขา “พี่ใหญ่…”
เขาทั้งมีความสุขและวิตกกังวลในเวลาเดียวกัน
การแต่งบทกวีนั้นไม่ใช่เรื่องยาก เพราะนักปราชญ์ทุกคนสามารถแต่งบทกวีได้อย่างประณีต ทว่าความยากก็คือการสนองความปรารถนาของปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ทั้งสามให้ได้
ยากไปหรือ
ยากเหลือเกิน
แต่งบทกวีงั้นหรือ พวกท่านกำลังบังคับให้ข้าแต่งบทกวีให้ฟรีๆ หรือ สวี่ชีอันไม่ได้ตอบตกลงในทันที ทว่าเขากลับจงใจกล่าว
“การแต่งบทกวีเป็นเรื่องธรรมชาติ และยังเป็นปรากฏการณ์ที่ตายตัว”
ปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ทั้งสามมองตากัน จากนั้นจางเซิ่นจึงกล่าว “การส่งเสริมการเรียนรู้!”
ที่จริงแล้วไม่ใช่เรื่องง่ายในการแต่งบทกวีออกมาได้อย่างธรรมชาติ มิฉะนั้นบทกวีที่ข้าแต่งคงกลายเป็นผลงานชิ้นเอกที่ยอดเยี่ยมและไม่มีใครเคยเห็นมาก่อน… สวี่ชีอันถอนหายใจอยู่ในใจ
ในขณะเดียวกันเขาถอนหายใจด้วยความโล่งอก เพราะเรื่องนี้อยู่นอกเหนือขอบเขตที่เขาจะทำได้ ภูมิหลังด้านวรรณกรรมอันน้อยนิดของเขายังพอรับมือได้
คำว่าส่งเสริมการเรียนรู้ สิ่งแรกที่สวี่ชีอันนึกถึงคือ ‘การส่งเสริมการเรียนรู้’ ในชั้นเรียนมัธยมปลาย แต่เนื่องจากเป็นบทกลอนโบราณ คำนี้จึงนำมาใช้ด้วยกันไม่ได้
การอ่านสามารถปลูกฝังคุณธรรมและบุคลิกอันสูงส่ง จากนั้นจึงจะได้รับความมั่งคั่งสรรเสริญ!
ทันใดนั้นบทกวีสร้างแรงบันดาลใจที่สืบทอดกันมาก็ปรากฏขึ้นในใจของสวี่ชีอัน
ในสาขาที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมการเรียนรู้และค่านิยมนั้นมีไม่มากที่จะสามารถเอามาเทียบกันได้
เขาตัดสินใจใช้บทกวีนี้เพื่อก่อให้เกิดประโยชน์ต่อปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ทั้งสาม และทันใดนั้นเขาก็รำลึกถึงเหตุการณ์ของสำนักอวิ๋นลู่ในช่วงเวลาสองร้อยปีที่ผ่านมา
“หากจำไม่ผิด กวีบทนี้น่าจะแต่งโดยจักรพรรดิแห่งราชวงศ์ซ่งกระมัง ผสมผสานกับความรุ่งโรจน์ของชื่อเสียงและลาภยศ ทำให้ศิษย์ที่จบการศึกษาจากสำนักอวิ๋นลู่มักมีหนทางที่ยากลำบากในเส้นทางอาชีพข้าราชการ”
ฉือจิ้วที่กำลังถอนหายใจในขณะที่กำลังสอบบรรจุข้าราชการอยู่ และยังไม่รู้ว่าจะถูกส่งตัวไปยังพื้นที่ห่างไกลอันรกร้างหนใด…
“ข้าจะคัดลอกบทกวีนี้ หากไม่ประทับใจสำนักอวิ๋นลู่ ก็อาจกลายเป็นการต่อต้านแทน…”
เมื่อเห็นเขาเงียบไปนาน คิ้วของสวี่ซินเหนียนก็ขมวดเข้าด้วยกัน ในบรรดาปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ทั้งสาม จางเซิ่นและหลี่มู่ไป๋กำลังตั้งตารอคอยอยู่ ในขณะที่เฉินไท่กำลังดื่มชาด้วยรอยยิ้ม
สวี่ชีอันกลับคืนสู่เงื่อนงำของความคิดและกล่าว “ศิษย์ยังไม่เก่งพอ ฉือจิ้วเจ้ามาบดหมึกแทนข้า”
สวี่ซินเหนียนเห็นพู่กัน หมึก กระดาษ และหินหมึก จากนั้นเขาจึงนำมาวางไว้บนโต๊ะพร้อมกับบดหมึกให้กับญาติผู้พี่ของเขาด้วยตัวเอง มือข้างหนึ่งจับพู่กันไว้ ส่วนมืออีกข้างม้วนแขนเสื้อขึ้น จากนั้นจึงใช้ปลายพู่กันจุ่มหมึกพร้อมกับหันหน้าไปส่งสัญญาณให้กับญาติผู้พี่หยิบพู่กัน
ส่วนมืออีกข้างที่เลอะเทอะเป็นศิลปะการเขียนอักษรจีนด้วยพู่กันอย่างภาคภูมิ…ไม่สิ เดิมทีข้าไม่เคยคัดลายมือด้วยพู่กันเลย… สวี่ชีอันบ่นในใจ เขาแสดงท่าทีของพวกคงแก่เรียนที่กำลังวิพากษ์วิจารณ์เหตุการณ์ระดับชาติและกล่าว
“ฉือจิ้วจับพู่กันให้ข้าที”
สวี่ซินเหนียนพยักหน้าก่อนนั่งตัวตรงอย่างเคร่งขรึม
“เยาวชนที่มีอุดมการณ์ ต้องขยันหมั่นเพียรเรียนหนังสือ ต้องตื่นนอนตอนฟ้าสาง”
“และเข้านอนตอนเที่ยงคืน”
“ผมดำไม่รีบขยันหมั่นเพียร”
“ผมขาวเสียดายอยากเรียนก็สายไป”
หลังจากที่สวี่ซินเหนียนเขียนเสร็จ เขาวางพู่กันลงและจ้องไปยังคำทั้งเจ็ดบนกระดาษเซวียนจื่อ ดวงตาของเขาเป็นประกายพร้อมกับใบหน้าที่ตื่นเต้นเล็กน้อย
ในห้องเงียบไปครู่หนึ่ง ในขณะที่สวี่ซินเหนียนสัมผัสได้ถึงบทกวีนี้ จากนั้นปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ทั้งสามจึงรีบเดินไปยังอีกฝั่งและจดจ่อไปที่กระดาษเซวียนจื่ออย่างเงียบๆ จ้องมองมันอย่างเงียบงัน
เฉินไท่ที่อยู่ในชุดสีดำพร้อมกับเคราของเขาที่ยาวถึงอก มีดวงตาเป็นประกาย
……………………………………